Πόνος στα ούλα: Τι φταίει; - Γράφει η Περιοδοντολόγος Δρ. Ειρήνη Γεωργίου

Το αίσθημα πόνου στα ούλα είναι καθαρά υποκειμενικό, συνδέεται με συγκεκριμένο ουδό πόνου (υψηλό ή χαμηλό) διαφορετικό για κάθε ασθενή, εξατομικεύεται και παρουσιάζει ευρεία διακύμανση. Τα υγιή ούλα δεν πρέπει να παρουσιάζουν καμία απολύτως ενόχληση, τόσο σε κατάσταση ηρεμίας, όσο και σε λειτουργική κατάσταση.

Στην περίπτωση παθολογίας των ούλων, σε γενικές γραμμές οι περιοδοντικές νόσοι ουλιτιδα και περιοδοντιτιδα δεν παρουσιάζουν έντονο και οξύ πόνο. Ακόμη και στην περίπτωση του περιοδοντικού αποστήματος ο πόνος είναι ανεκτός, βύθιος και ανταποκρίνεται πολύ καλά στα συνήθη αναλγητικά φάρμακα.

Ο έντονος και οξύς πόνος στα ούλα – όποτε υπάρχει – σχετίζεται με νεκρωτικές, ελκώδεις καταστάσεις, όπως λόγου χάρη νεκρωτική ελκώδης ουλίτιδα ή περιοδοντίτιδα. Ακόμη πιο συχνά συσχετίζεται με εξελκώσεις τραυματικής αιτιολογίας (πχ τραυματικό έλκος), αυτοάνοσες (πχ άφθες) και σπανιότερα με μολυσματικής αιτιολογίας βλάβες (πχ ερπητική ουλοστοματίτιδα κ.α).

Ο οξύς πόνος μπορεί επίσης να προέρχεται από δόντια, και να είναι αποτέλεσμα αντανάκλασης πόνου που οφείλεται σε τραύμα από τη σύγκλειση, τερηδόνα ή ενός οδοντοφατνιακού αποστήματος. Στην περίπτωση αυτή είναι αρκετά έντονος, εμπλέκει εκτός από τα ούλα κάποιο ή κάποια δόντια και το περιβάλλον κόκκαλο, συνοδεύεται και από άλλα παθογνομωνικά ευρήματα και ανταποκρίνεται με δυσκολία στα συνήθη παυσίπονα.

Για να επανέλθουμε στο αντικείμενό μας, η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα είναι νόσοι που δεν χαρακτηρίζονται από αξιοσημείωτο πόνο εκτός από τις οξείες νεκρωτικές και ελκώδεις μορφές αυτών. Γι αυτό και ο πόνος στα ούλα δεν αποτελεί ένα από τα πρωταρχικά συμπτώματα που θα οδηγήσει τον ασθενή σε αναζήτηση ανακούφισης και θεραπείας.

Το γεγονός αυτό «επιτρέπει» στους πάσχοντες από περιοδοντίτιδα να χάνουν πολύτιμο χρόνο, κατά τη διάρκεια του οποίου συντελείται ανεπανόρθωτη καταστροφή στο φατνιακό οστούν. Το αμέσως επόμενο σύμπτωμα που θα κινητοποιήσει τους πάσχοντες είναι η κινητικότητα των δοντιών, ως αποτέλεσμα της απώλειας οστικής στήριξης, της φλεγμονής και της χαλάρωσης των ινών του περιρριζίου.

Ενδεχομένως επιπρόσθετα να παρατηρείται μετανάστευση δοντιών (μετακίνηση και αλλαγή της θέσης τους) ή/και τραύμα από τη σύγκλειση σε έδαφος ελαττωμένου περιοδοντίου. Σε αυτή την περίπτωση ο ασθενής αισθάνεται έντονη οδυναμία και ανασφάλεια από το οδοντοφατνιακό σύπλέγμα, οξύ πόνο στην προσπάθειά του να μασήσει ή να κόψει την τροφή και παρατηρεί τα δόντια του να αλλάζουν θέση.

Ο πόνος στα ούλα εξακολουθεί να είναι ήπιος και ανεκτός και αισθάνεται έντονη ανακούφιση όταν τρίβει τα ούλα με μια σκηρή οδοντόβουρτσα, μεσοδόντιο βουρτσάκι ή οδοντογλυφίδα… η παρατήρηση αυτή είναι αναμενόμενη και δικαιολογημένη καθώς επέρχεται μιας μορφής ανακούφιση από την έστω και περιορισμένη παροχέταυση του φλεγμονώδους πεδίου.

Θα μπορούσαμε λοιπόν να συμβουλεύσουμε οτι ο πόνος στα ούλα δεν θα πρέπει να αποτελεί αποκλειστικό κινητοποιό παράγοντα προς αναζήτηση οδοντιατρικής εκτίμησης και φροντίδας. Σαν ασθενείς θα πρέπει να κινητοποιούμαστε και από άλλα συμπτώνατα εκτός του πόνου, όπως λόγου χάρη από την αιμορραγία των ούλων ή/και την κινητικότητα των δοντιών! Και αν μη τι άλλο, να ανταποκρινόμαστε στα εξάμηνα ή ετήσια check-up μας στον οδοντίατρο. Γιατί εδώ και χιλιετίες, η πρόληψη αποτελεί την καλύτερη θεραπεία, την πλέον ανώδυνη, οικονομική και αποτελεσματική!

Ο οδοντίατρος ή ο περιοδοντολογος μας είναι οι πλέον κατατάλληλοι να αξιολογήσουν τα όποια αισθήματα δυσανεξίας ή πόνου στα ούλα και να διαγνώσου νόσο ακόμη και σε πρώιμο στάδιο. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί όσο μικρότερης έκτασης και βαρύτητας είναι η περιοδοντική νόσος, τόσο πιο εύκολη ανώδυνη αποτελεσματική και οικονομική είναι η θεραπεία της… τόσο λιγότερος χρόνος χρειάζεται για να ολοκληρωθεί… τόσο περισσότερο κόκκαλο και δόντια σώζονται… τόσο πιο γερές βάσεις μπαίνουν ώστε οι επόμενες γενιές να έχουν λιγότερα οδοντικά και περιοδοντικά προβλήματα…